VUI TRONG ĐAU KHỔ
Một hôm, Đức Phật cùng đệ tử vào thuyết pháp trong thành La Duyệt Kỳ, lúc ra về gặp chàng thanh niên đang lùa một bầy bò vừa ăn no, chúng nhảy vọt và húc nhau. Thấy vậy, Đức Thế Tôn nói mấy bài tụng sau đây:
“Người đi chăn đưa roi chăn, lùa bầy bò; cũng như thế già chết chăn nuôi vạ lùa kéo sinh mạng đi mà nào ai có biết!
Xưa nay, hàng trăm hàng ngàn người chứ không phải một, chứa chất của cải cho lắm, cung dưỡng thân thể cho nhiều, nhưng rồi không ai khỏi điêu tàn chết chóc.
Sống nghĩa là ngày đêm sinh mạng bị công kích, bị tước dần, cho nên sự sống bị tiêu mòn đi y như bờ đất bị nước soi lở”.
Lúc về tịnh-xá, tôn-giả A Nan bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Vừa rồi trên đường về Đức Thế Tôn
có nói ba bài tụng nhưng chúng con không hiểu hết ý nghĩa, xin Thế Tôn từ bi chỉ giáo cho.
– A Nan! Trên đường về vừa rồi ông có thấy người lùa bầy bò không?
– Bạch có.
– Người ấy là người thợ thịt. Bò của anh ta có đến ba ngàn con, cứ ngày ngày lùa ra ngoài thành tìm nơi cỏ tốt cho ăn rồi lựa con nào to béo thì làm thịt để bán. Giết hơn một nửa rồi mà bầy bò ấy không con nào biết số phận của mình ra sao cả. Chúng vẫn thản nhiên vui vẻ, húc nhau, nhảy vọt, kêu rống, ăn chơi… Ta cảm thương chúng nó nên mới nói mấy bài tụng vừa rồi.
Nhưng A Nan nầy! Có phải riêng chỉ người chăn bò và bầy bò ấy mới như thế đâu, nhân loại cũng có lắm người vui mừng trong hoàn cảnh tương tợ như thế. Họ chấp trước “BẢN NGÔ, không biết bản ngã chỉ là sự chuyển biến liên tiếp, vì thế, họ tham lam dục lạc cung dưỡng thân xác, rồi sung sướng khoái chí họ sát hại lẫn nhau, húc chết sự sống, vô thường chết chóc lanh lẹ tiến đến, thế mà họ vẫn ngang nhiên không hay không biết, có khác gì bầy bồ kia?
Phật dạy như thế, trong số được nghe có nhưng người xưa nay cung dưỡng thân thể quá đáng liền tỉnh ngộ, tự cố gắng khuyến khích mình sống theo sự thật. Nhờ thế, nên không bao lâu họ đều chứng được vô sanh*.
Hồng Mai
Trích trong truyện cổ Phật Giáo
Lời Bình
Một ngày đã qua, thế là chúng ta đã bước gần đến cái chết một bước, mạng sống cũng giảm dần. Như cá ít nước có vui gì! Ta phải siêng năng tu tập như cứu lửa cháy trên đầu. Nên nghĩ đến vô thường, cẩn thận đừng có buông lung!
*Vô sanh: không còn luân hồi sanh tử.
Giảng sư